Houten gevelbekleding
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Houten gevelbekleding is de buitenste laag van een gevel, bestaande uit houten planken of panelen, die dient ter bescherming en esthetische afwerking van een gebouw.
Omschrijving
Houten gevelbekleding, ook wel gevelpanelen genoemd, is de buitenste, vaak wat dikkere laag van de gevel. Het wordt gebruikt als bedekking van de gevel van een gebouw en kan in plaats komen van bijvoorbeeld gevelstenen. Naast een beschermende functie tegen weersinvloeden zoals regen en wind, geeft houten gevelbekleding een gebouw een warme en natuurlijke uitstraling. De bekleding kan op diverse manieren worden toegepast, variërend van een klein deel van de gevel tot bijna de volledige woning. Er zijn verschillende profielen mogelijk, zoals rabatdelen (waaronder Zweeds rabat, halfhouts rabat, fins rabat en channel siding) en rhombusprofielen, die zowel horizontaal als verticaal gemonteerd kunnen worden.
Houtsoorten en duurzaamheid
Voor houten gevelbekleding worden diverse houtsoorten gebruikt, zoals ceder, grenen, lariks, vuren en eiken. De keuze van de houtsoort hangt onder meer af van de gewenste duurzaamheid en uitstraling. Hardhoutsoorten zoals Padouk, Afrormosia of Ipé, en thermisch gemodificeerd hout zoals Thermo Essen, Thermo Grenen, Thermo Ayous en Thermo Radiata Pine, staan bekend om hun hoge duurzaamheid (klasse I of II) en lange levensduur, waardoor ze onbehandeld buiten toegepast kunnen worden. Minder duurzame houtsoorten (klasse III of lager), zoals vuren en grenen, kunnen ook voor gevels worden gebruikt, mits ze een professionele verduurzaming, hittebehandeling of chemische modificatie hebben ondergaan om hun duurzaamheid en vormstabiliteit te verhogen.
Montage en bevestiging
De montage van houten gevelbekleding vereist aandachtspunten voor een duurzaam resultaat. Het is belangrijk om het hout voor montage correct op te slaan, vlak en afgedekt tegen vocht. Bij verticale gevelbekleding wordt vaak dubbel regelwerk toegepast, terwijl bij horizontale bekleding verticale kepers worden geplaatst. Voldoende ventilatie achter de gevelbekleding is essentieel om vochtophoping en schimmel te voorkomen. Bij de montage moet rekening gehouden worden met het 'werken' van hout door temperatuur- en vochtigheidsschommelingen; een minimale voeg van 5 mm tussen de delen wordt aangeraden. De planken dienen minimaal 20 à 30 cm boven het maaiveld te beginnen om opspattend water te vermijden. Bevestiging kan op diverse manieren, zoals met geringde RVS nagels of schroeven. Bij blinde vernageling worden de bevestigingen onzichtbaar weggewerkt in de groeven van de panelen voor een strakker uiterlijk. Het gebruik van RVS bevestigingsmaterialen is cruciaal om vlekken door roest te voorkomen.
Onderhoud en vergrijzing
Houten gevelbekleding krijgt buiten veel te verduren door weersinvloeden. Hoewel sommige duurzame houtsoorten onbehandeld kunnen blijven en na verloop van tijd op natuurlijke wijze vergrijzen, kan dit proces ongelijkmatig verlopen. Om vergrijzing tegen te gaan of de oorspronkelijke kleur te behouden, zijn behandelingen zoals beitsen of oliën mogelijk. Een transparante afwerking kan vergrijzing niet volledig voorkomen; hiervoor is vaak een gekleurde afwerking nodig. Regelmatig onderhoud, waaronder schoonmaken met water en een zachte borstel, helpt de levensduur van de gevelbekleding te verlengen en vuil en aanslag te verwijderen. De frequentie van onderhoud hangt af van de houtsoort, de behandeling en de oriëntatie van de gevel; een gevel op het zuidwesten behoeft doorgaans vaker onderhoud dan een gevel op het noordoosten. Bij behandeld hout met een dekkende of semi-transparante coating is meer onderhoud nodig.
Vergelijkbare termen
Gevelbekleding
Gebruikte bronnen: